Checklist na overlijden 2025: Wat moet u regelen?

Om u te ondersteunen in deze nare tijd, hebben wij een overzicht samengesteld van de belangrijkste zaken die geregeld moeten worden. Van de eerste stappen na het overlijden tot langdurige verplichtingen, deze checklist helpt u op weg.

Praktische tip voor erfgenamen

Informeer alle erfgenamen dat het belangrijk is om geen financieel waardevolle bezittingen uit de woning van de overledene mee te nemen. Het meenemen van dergelijke eigendommen kan namelijk betekenen dat u de erfenis automatisch zuiver aanvaardt, inclusief eventuele schulden die hieraan verbonden zijn. Bespreek samen wie verantwoordelijk is voor het veiligstellen van waardevolle spullen en zorg ervoor dat deze afspraken schriftelijk worden vastgelegd.

Bonnetjes en facturen bewaren

Daarnaast is het verstandig om alle bonnetjes en facturen te bewaren van de kosten die u maakt in verband met het overlijden. Bepaalde uitgaven, zoals begrafeniskosten, kunnen in sommige gevallen worden afgetrokken van de erfbelasting. Dit kan u helpen om de financiële lasten te verminderen.

Aanvaarding van de erfenis: Zuiver of beneficiair

  • Zuiver aanvaarden:
    Bij zuivere aanvaarding accepteert u de erfenis inclusief alle bezittingen én eventuele schulden. In dit geval bent u volledig verantwoordelijk voor de afwikkeling van de nalatenschap en neemt u ook de verantwoordelijkheden over die in de bovenstaande tekst zijn beschreven.

  • Beneficiair aanvaarden:
    Wanneer u beneficiair aanvaardt, accepteert u de erfenis alleen als deze een positief saldo heeft (bezittingen die meer waard zijn dan de schulden). Dit betekent dat eerst de nalatenschap zorgvuldig moet worden afgewikkeld om te bepalen of er voldoende vermogen is om de schulden te betalen. Ook in dit geval bent u (of de executeur) verantwoordelijk voor de afwikkeling van de nalatenschap.

Wie is verantwoordelijk voor de afwikkeling van de nalatenschap?

Als de overledene een executeur heeft aangewezen, is deze persoon verantwoordelijk voor de afhandeling van de nalatenschap, mits de erfenis door de erfgenamen is zuiver aanvaard of beneficiair aanvaard. De executeur regelt alle zaken tot de erfenis verdeeld is. Zijn er meerdere executeurs benoemd? Dan nemen zij gezamenlijk beslissingen en voeren deze uit. Als er geen executeur is, rust de verantwoordelijkheid bij de erfgenamen die de erfenis aanvaarden. In dat geval is het verstandig om één erfgenaam of een onafhankelijke derde, zoals een notaris, een volmacht te geven om de praktische en financiële zaken te regelen. Dit wordt vastgelegd in een verklaring van erfrecht. Let op: als een erfgenaam de erfenis verwerpt, draagt deze geen verantwoordelijkheid meer voor de nalatenschap.

Wat moet u regelen in de eerste week na een overlijden?

Het verlies van een dierbare brengt niet alleen veel emoties met zich mee, maar ook een aantal praktische zaken die snel geregeld moeten worden. Hieronder vindt u een overzicht van de belangrijkste stappen die u in de eerste week na een overlijden moet ondernemen.

Aangifte van overlijden

Het overlijden moet worden gemeld bij de gemeente waar de persoon is overleden. Meestal neemt de uitvaartondernemer deze taak op zich. Na de aangifte ontvangt u een overlijdensakte, een document dat later nodig is voor de afhandeling van diverse administratieve zaken.

De uitvaart organiseren

Een uitvaart moet in Nederland binnen zes werkdagen plaatsvinden. De uitvaartondernemer kan u hierbij begeleiden en controleren of er een uitvaartverzekering aanwezig is. Deze verzekering kan eventuele kosten deels of volledig dekken. In Nederland bepaalt de Wet op de lijkbezorging dat een overledene niet eerder dan 36 uur en uiterlijk op de zesde werkdag na het overlijden moet worden begraven of gecremeerd. De dag van overlijden zelf, evenals weekenden en feestdagen, worden hierbij niet als werkdag meegerekend.

Informeer de bank

Zodra de bank op de hoogte is gebracht van het overlijden, worden rekeningen op naam van de overledene geblokkeerd. Dit is een standaardprocedure om te voorkomen dat er nog transacties worden uitgevoerd. Later zal de bank u informeren over hoe de rekeningen kunnen worden afgehandeld, bijvoorbeeld met een verklaring van erfrecht.

Controleer op een testament

Ga via het Centraal Testamentenregister na of de overledene een testament heeft opgesteld. Dit document bepaalt hoe de nalatenschap verdeeld wordt en wie er eventueel als executeur is aangewezen.

Verklaring van erfrecht aanvragen

Een verklaring van erfrecht is vaak nodig om toegang te krijgen tot bankrekeningen of om andere belangrijke zaken te regelen. Dit document kan worden opgesteld door een notaris en bevestigt wie bevoegd is om namens de nalatenschap op te treden.

Wat moet u op korte termijn regelen na een overlijden?

Na het overlijden van een dierbare zijn er op korte termijn een aantal belangrijke zaken die u moet afhandelen. Hieronder vindt u een overzicht van de acties die snel aandacht vereisen, zodat u goed voorbereid bent.

Bewaar de rekening van de uitvaart

De factuur van de uitvaart is nodig wanneer er sprake is van een uitvaartverzekering. Daarnaast kan deze rekening in sommige gevallen worden opgevoerd als aftrekpost bij de aangifte voor de erfbelasting. Zorg ervoor dat u deze goed bewaart.

Neem contact op met verzekeringsmaatschappijen

Controleer of de overledene overlijdens- of andere verzekeringen had. Denk hierbij aan levensverzekeringen, uitvaartverzekeringen, en bijvoorbeeld inboedel- of reisverzekeringen. Neem contact op met de verzekeraars om te informeren naar de polisvoorwaarden en eventuele uitkeringen.

Zeg abonnementen en lidmaatschappen op

Controleer welke abonnementen en lidmaatschappen op naam van de overledene staan, zoals kranten, tijdschriften, streamingdiensten of sportclubs. Kijk ook naar automatische incasso’s via de bankafschriften, zodat u geen onnodige kosten maakt.

Meld het overlijden bij de werkgever

Informeer de werkgever van de overledene. De werkgever kan een overlijdensuitkering verzorgen en andere betalingen, zoals openstaand vakantiegeld of eindejaarsuitkeringen, afhandelen. Dit kan financiële verlichting bieden voor de erfgenamen.

Auto en kentekenbewijs

Als de overledene een auto had, moeten erfgenamen binnen vijf weken het kentekenbewijs laten overschrijven op hun naam. Wordt de auto niet overgenomen? Laat deze dan vrijwaren via een erkend sloopbedrijf, zodat de registratie officieel wordt beëindigd.

Pas zorgverzekeringen aan

Meld het overlijden bij de zorgverzekeraar van de overledene. De polis kan worden opgezegd of aangepast, afhankelijk van de situatie. Controleer ook of er kosten zijn terug te vorderen, zoals te veel betaalde premies.

 

Controleer op slapende rekeningen of vergeten tegoeden

Gebruik het digitaal loket van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) om te zoeken naar vergeten banktegoeden of slapende rekeningen. Dit helpt om financiële middelen te ontdekken die mogelijk niet direct bekend zijn.

Beheer sociale media en online accounts

Probeer toegang te krijgen tot de sociale media- en online accounts van de overledene. Veel platforms bieden de mogelijkheid om een profiel om te zetten in een gedenkpagina of het account volledig te verwijderen. Vergeet ook niet om eventuele digitale betaalaccounts zoals PayPal of cryptowallets te beheren.

 

Op de langere termijn te regelen

Naast de eerste praktische zaken zijn er ook op de langere termijn belangrijke stappen die u moet ondernemen na een overlijden. Dit overzicht helpt u om de nalatenschap zorgvuldig en volledig af te handelen.

Doe aangifte inkomstenbelasting

U moet de inkomstenbelastingaangifte verzorgen over het jaar waarin de overledene is overleden. Heeft u hulp nodig? Schakel dan een belastingadviseur in om dit proces soepel te laten verlopen.

 

Verzorg de erfbelasting

Binnen acht maanden na het overlijden bent u verplicht om aangifte erfbelasting te doen. Houd rekening met mogelijke aftrekposten, zoals begrafeniskosten, om de belastingdruk te verminderen.

Beheer beleggingen en financiële tegoeden

Controleer beleggingen, spaartegoeden en andere financiële middelen. Deze moeten worden opgegeven bij de erfbelasting en uiteindelijk worden verdeeld onder de erfgenamen.

Informeer schuldeisers

Vanaf drie maanden na het overlijden kunnen schuldeisers zich melden. Zorg dat u hen op de hoogte stelt van het overlijden en werk samen met een notaris om eventuele schulden correct af te handelen.

Huurhuis afhandelen

Als de overledene in een huurwoning woonde, controleer dan of het huurcontract op uw naam staat en zeg de huur zo snel mogelijk op. Informeer bij de verhuurder naar opzegtermijnen en eventuele voorwaarden.

Koophuis beheren

Besluit wat er met een koophuis gebeurt. U kunt de woning verkopen, verhuren of zelf bewonen. Zorg ervoor dat u de hypotheekverstrekker informeert en dat een verklaring van erfrecht wordt opgesteld.

Energieleveranciers informeren

Meld het overlijden bij de energieleveranciers. U kunt contracten aanpassen, opzeggen of informeren naar speciale tarieven voor leegstand, zodat u geen onnodige kosten maakt.

Regel de verdeling van eigendommen

Maak heldere afspraken met mede-erfgenamen over de verdeling van bezittingen. Leg deze afspraken schriftelijk vast om toekomstige conflicten te voorkomen.

Maak een overzicht van de nalatenschap

Verzamel een compleet overzicht van alle bezittingen en schulden van de overledene. Dit overzicht helpt bij de belastingaangifte en bij het correct verdelen van de nalatenschap.

Controleer hypotheekvoorwaarden

Als er een hypotheek is, vraag dan naar de mogelijkheden om deze over te dragen, stop te zetten of af te lossen. Dit voorkomt onverwachte financiële problemen.

Blijf in contact met mede-erfgenamen

Regelmatige communicatie met andere erfgenamen helpt om misverstanden en conflicten te voorkomen. Bespreek belangrijke beslissingen samen.

Hulp bij woningontruiming na overlijden

Het leeghalen van een woning kan emotioneel en praktisch zwaar zijn. Professionele hulp kan dit proces eenvoudiger maken. Margron Woningontruiming biedt respectvolle en discrete ondersteuning bij het leeghalen van een woning na overlijden.

Controleer verzekeringspolissen

Zorg ervoor dat alle lopende verzekeringen van de overledene worden aangepast, opgezegd of overgezet. Dit geldt ook voor opstal- en inboedelverzekeringen.

 

Pas gemeentelijke belastingen aan

Neem contact op met de gemeente om eventuele belastingen aan te passen, zoals heffingen voor eenpersoonshuishoudens of afvalstoffenheffingen.

Zorg voor de digitale nalatenschap

Beheer digitale rekeningen, zoals PayPal of cryptowallets, en controleer op eventuele tegoeden. Online accounts kunnen worden omgezet in herdenkingspagina’s of volledig worden verwijderd.

Eventuele schulden afwikkelen

Inventariseer alle schulden en zorg ervoor dat deze worden betaald vanuit de nalatenschap. Overleg met een notaris om dit proces correct en overzichtelijk te laten verlopen.

Schakel een notaris in bij geschillen

Als er onenigheid ontstaat tussen erfgenamen, kan een notaris optreden als bemiddelaar of juridische ondersteuning bieden om conflicten op te lossen.

Controleer en sluit alle abonnementen af

Zorg ervoor dat alle lopende abonnementen, automatische betalingen en lidmaatschappen worden stopgezet om onnodige kosten te voorkomen.

Vraag hulp bij complexe zaken

Bij internationale eigendommen of ingewikkelde nalatenschappen kan juridische of professionele hulp noodzakelijk zijn. Dit voorkomt fouten en zorgt voor een correcte afhandeling.

Controleer op vergeten tegoeden

Zoek actief naar tegoeden die mogelijk vergeten zijn, zoals oude bankrekeningen, verzekeringspolissen of investeringen.

Vraag belastingvoordelen aan

Controleer of u recht heeft op belastingvoordelen of kortingen, afhankelijk van uw situatie. Dit kan de financiële lasten verlichten.

Sluit de nalatenschap officieel af

Zorg dat alle zaken juridisch correct worden vastgelegd en afgerond. Dit geeft u en de andere erfgenamen de zekerheid dat alles goed is afgehandeld.

 

Checklist bij een vervuilde woning

Wanneer er sprake is van een (zwaar) vervuilde woning of een hoarderwoning is het belangrijk om rustig te blijven en advies te vragen. Het is nu zaak om verdere problemen te voorkomen en de woning weer leefbaar of verkoopbaar te maken. Het is ook goed om te beseffen dat het betreden van een ernstig vervuilde woning niet zonder risico’s is.

Gevaar bij het betreden van een vervuilde woning

Gezondheidsrisico’s: In vervuilde woningen kunnen schadelijke schimmels, bacteriën of ziekteverwekkers aanwezig zijn, vooral bij rottend afval of vochtproblemen. Deze kunnen ademhalingsproblemen, allergieën of zelfs infecties veroorzaken. Bij een vervuilde woning kan het verstandig zijn om hulp van een gespecialiseerd bedrijf in te schakelen.

Instortingsgevaar door extreme afvalophoping

Bij ernstig vervuilde woningen waar grote hoeveelheden afval aanwezig zijn, kan de structuur van de woning aanzienlijk worden aangetast. Dit kan instortingsgevaar opleveren door de volgende factoren:

Overbelasting van vloeren en dragende constructies

Grote hoeveelheden afval kunnen een aanzienlijk gewicht vormen dat de draagkracht van vloeren en constructies te boven gaat. Vooral houten vloeren kunnen hierdoor doorbuigen of instorten.

Vochtproblemen door afval

phoping van afval kan vocht vasthouden, wat leidt tot schimmelvorming, rottend materiaal en verzwakking van bouwconstructies. Dit probleem kan nog erger worden als lekkages of onvoldoende ventilatie aanwezig zijn.

Schade door ongedierte

Afval trekt ongedierte aan, zoals ratten en termieten, die op hun beurt schade aan de woning kunnen veroorzaken door bijvoorbeeld houten balken en constructies aan te tasten.

Blokkeren van onderhoud

Bij woningen met veel afval wordt toegang tot structurele delen, zoals leidingen en steunbalken, vaak bemoeilijkt. Dit kan leiden tot onopgemerkte schade die na verloop van tijd ernstige gevolgen heeft.

Wat te doen bij risico op instortingsgevaar?
  • Professionele inspectie: Laat een bouwkundig expert of aannemer de woning beoordelen. Margron Woningontruiming werkt met deze specialisten samen. 
  • Afval professioneel laten verwijderen: Schakel een gespecialiseerd bedrijf in dat ervaring heeft met het veilig en efficiënt verwijderen van grote hoeveelheden afval in dit soort gevaarlijke situatie’s. 

Vragen?

Bel of mail onze ontruimingsexpert Ron Slaats.